کوکوتی تی

فرهنگ وادب تالش

کوکوتی تی

فرهنگ وادب تالش

ضرب المثل تالشی زلیخا صبا ماسالی تالش

پو چو نَ وان  اِشتِ مو دَرمونَ اِ شتن  گ... سَری خاک پِکَرِ

به گربه می گویند مویت درمان است سرمدفوعش خاک میریزد 

 این مثل را در تالشی برای کسانی  بکار می برند،

 که هر چه به آنها اهمیت می دهی خود را گم می کنند

 وخودرا دست بالا میگیرند 

 زلیخا صبا 

شعر لدولای زلیخا صبا ماسال

ابیاتی از شعر لدو لای لای  شاعر رفاهی

اِلاهی وَش بیگرِ تاسیَنی

چمن دیله گِلَه کا خای بی یَنی

اِلاهی وَش بیگرِ واوَییلا

اَ کِ ایگِله نی یا دنیا گِله یا

  لدو لای لای لدولای  لای لدو لای

لدو اَنگل گینیمه کی کِرا آی 

مع را  بِوا چرا ماتی تع بَرده

مَگَ اِشتِ وَره هَشراتی بَرده

 هَلا زَمه  کاره دا یَره آبو

زومستونه بدا تیجره آبو

کِرا سیم ،سیم کِرا وَش گِتمه وَش

بِژن سازو بِژن ساز اَز تع را غَش

،،،،،،،،،،،،،،،،،درود بر مهندس رفاهی

اصطلاحات تالشی زلیخا صبا ماسال تالش

لَکو تَ- بسیار تلخ

2-لَلَ مَرجو- حیف و میل

3-لِمبَ-- فروبردن چیزی نجویده وقورت دادن

4-لَکو چَکو-وارفته  ودرهم شکسته شده

5- لَفچو-  لب آویزان شده

6-لَقوَ - نا متعادل

7-لِکِند- سراشیبی

8-لَکَندَ-ناخوش احوال و نزار

9-لوءلوء کَ- کنده شدن پوست بطور لایه لایه

10- لیوَ لیوَ- همه جا را برای پیدا کردن چیزی ویا کسی جستجو کردن

روز تالش زلیخا صبا ماسال تالش

روز تالش 
این روز ها این دغدغه خوش آیندی برای اصحاب قلم و نیز علاقه مندان به فرهنگ ورسوم و مانددگاری تالش و حفظ فرهنگ غنی تالش اینکه تالش ها نیز ایامی را برایپاسداشت این ارزشهای تالش نام گذاری کنند..
وبه همین منظور مثل همه اقوام ایرانی ویا مثل ملل دیگر در فکر آنند که روز هایی را به روز تالش و یا روز لباس سنتی تالش تعیین وتثبیت کنند واین بسیارنیکو است ولی در ابتدا باید در نهایت بررسی ونظر سنجی این مهم را قرار داده و نتیجه مطلوب را پیشنهاد دهند واین کار از طرف خیلی از اقوام ایرانی صورت گرفته ولی این کار اولا نباتید قوم گرایی را نشان دهد وبلکه حالت سمبولیک برای مردم تالش باشد و مورد قبول همه قرار گیرد ..
روی این اصل ایامی را که برای نام گذاری این مناسبتهای سمبولیک در نظر گرفته می شود 
1- این ایام نباید در روز ها ومناسبت های ملی وارزشی تداخل وهمزمان باشد چون این ایام متعلق به همه اقوام ایرانی است .
2 - پس بهتر است روزهایی مثل 12 فروردین ویا روز سیزده ویا روز طبیعت ویا روزهای دیگر را که متعلق به همه مردم ایران در کل می باشد صرفنظر کرد .
3- مردم پرتلاش تلش از دیر باز برحسب کار وتلاش ومعاش زندگی آداب ورسومی داشتند که ضمن تقدس این آداب ورسوم واجرایش برایشان به صورت یک قانون در طول زند گیشان در آمده ،
مثل اَوه ساله بهار که به سه هشت بهار در نزد گذشتگان تالش بسیار معروف ومشهور است و دراین سه هشت بهار که تقریبا 25 روز از فروردین ماه است مردم تالش برای بذر افشانی وبردن بذر جوانه زده را به خزاین بجار ومزرعه میبردند ونیز کوچ بهاره تالش های دامدار آغاز میشود 
بنابراین روز 25 فروردین به نظر روز مناسبی برای روز تالش که آغاز کار تلاش هم برای مردم عشایردامدار تالش وهم برای مردم کشاورز تالش می باشد . واما رو زلباس سنتی تالش یک روز در سال را که بصورت برپایی جشنواره تعیین کرد ه و به عنوان تقدیر از زن تالش باشد.
ودر این روز در هریک از شهرهای تالش زن ومرد با پوشیدن لباس محلی حاضر شوند و در این روزنیز زیباترین لباس از نظر رنگ ودوخت انتخاب شده و جوایزی نیز داده شود و باپی گیری این مهم دست یافتن به اهداف تالش واتحاد تالش بر ای شناخت مردم تالش وفرهنگ تالش قدمهای بزرگی برداشته می شود 
باسپاس نگارنده زلیخا صبا

اقلیم عشق زلیخا صبا ماسال تالش

اقلیم عشق سرزمین تالش
من خودم یک تالشم
اصل و زبانم تالش است
کسر شأن من نباشد 
افتخارم تالش است
مردم تالش نجیبندو اصیل
ذاتشان بی کینه است 
ایثار مرام تالش است
در کنارش هست همیشه 
گیلک وهم ترک و فارس
این یکی حسن در تمام
خاص و عام تالش است
او پذیرا هست مهمان عزیز
سفره مهمانی هم
در صبح وشام تالش است 
راه او خدمت بود در راه حق
نیکی با هم نوع خود 
تکیه کلام تالش است
دین اوایمان او هست بی ریا 
بانگ تکبیر مؤذن 
روی بام تالش است
قوم تالش هم مبارز هم شجاع
وحشت دشمن 
زنام ونامدار تالش است
شعری از زلیخا صبا به افتخار مردم نامدار تالa
راز ناشناختگی تالش!!!!!!!!!!!!!!!!!!
این تیتر وعنوانی بودکه در یکی از گروه های تالش خواندم . واین برادر تالش بسیار متأسف بود از اینکه بسیار هنر مندان وقهرمانان نقاط دیگر ایران با افتخار خودرا در جاییکه زادگاهشان هست منسوب دانسته وباعث شهرت بیشتر زادگاهشان شده اند و متأثر ومتأسف از اینکه چرا هنر مندان وقهرمان تالش خودرا از تالش و جدا دانسته و یا خجالت می کشند که هویت تالشی خودرا ابراز کنند ویا پسوند تالش بودنشان را حذف کرده اند و همین مسئله را سبب ناشناختگی تالش وراز در انزوا بودن سرزمین تالشان دانسته بود ..
اولن من باید خدمت این برادر عرض کنم شناختن اقشار جامعه با شناختن و معروف بودن هنر مندان یک جامعه در درجه اول اهمیت نیست بلکه اقشار اجتماعی را با فرهنگ وزبان و اداب ورسوم ان جامعه میشناسند که در این زمینه هم تالش بسیار غنی است و شاعران ونویسنگان وفرهیختگان بیشمار تالشی زبان در اقصا نقاط دنیا با افتخار تالش بودنشان روشنی بخش علم ودانشند و در خود ایران تالشهای فرهیخته ای هستند که با جان ودل در تلاش ارقا فرهنگ تالش وارایه رسوم تالش هستند که نه تنها دراین برهه از زمان تالش وتالشی زبان ناشناخته نیست بلکه اصالت تالشیزبان درجهان شناخته شده و ما مردم اصیل تالش از کسانیکه به دلیلی خودرا جدا از هویت تالشی خود دانسته تالش ندانسته وهیچ وقت وهیچ زمان با چشمان اشگ آلود التماس نکرده تا همای سعادت ومعروفیت ما شوند بلکه ما سر فراز تر از همیشه دوشا دوش همه اقشار به پیش خواهیم رفت واگر نقاط از سرزمین تالش خودرا تالش نمی دانند شای تالش نباشن شاید مهاجرند شاید دورگه هستند وهیچکدام از این عوامل تأثیر در ناشناس بودن ما ندارد چون ما ناشناخته نیستیم ونخواهیم بود 
با سپاس